In de periode tussen ongeveer 1100 en 1300 werden twee soorten keramiek in grote hoeveelheden naar onze streken gebracht: Andenne-aardewerk en Pingsdorf-aardewerk. Het eerste kwam uit de omgeving van Luik, het tweede was afkomstig uit de gelijknamige plaats ten zuiden van Keulen, maar werd ook op andere plaatsen in het Rijnland gemaakt en zelfs in ons eigen Brunssum en Schinveld.

Andenne-aardewerk

Een voorbeeld van Andenne-aardewerk is de tuitpot uit de Wieringermeer op de eerste afbeelding (twaalfde eeuw, 22,8 centimeter hoog). Dit soort potten werd gemaakt van hoogwaardige klei en op een draaischijf vormgegeven. Kenmerkend is het spaarzaam aangebrachte, geelkleurige loodglazuur op de schouder. De oudste versies zijn bolle potten met een door de wand gestoken tuit, een manchetvormige kraagrand en een bolle bodem. Later verschenen er ook bolle potten met een platte bodem en roodbruin glazuur op de schouder.

Stad in de Maasvallei

Andenne is een stad in de Belgische Maasvallei, waar het hoogtepunt van de lokale aardewerkproductie werd bereikt in de twaalfde eeuw. In de loop van de veertiende eeuw liep de productie ten einde toen er een nieuwe manier van glazuren werd toegepast om de potwand waterdicht te maken.

Pingsdorf-aardewerk

Karakteristiek voor het Pingsdorf-aardewerk zijn de rode verfstrepen op de kannen, kruiken, bekers en schalen. Het aardewerk werd gebakken bij temperaturen van 900 tot 1000 graden. De meest voorkomende vorm is de kruikamfoor met brede schouders, bandvormige oren en een klein opgezet tuitje. Een voorbeeld daarvan is het exemplaar uit Nijmegen op de tweede afbeelding (twaalfde eeuw, 33 centimeter hoog). De versiering is aangebracht met ijzerhoudend slib – oranje, rood, bruin of paars – en steekt duidelijk af tegen het witte of beige bakkende aardwerk dat gemaakt is van ijzerarme klei.

Kooplieden

Hoe het aardewerk tot ons is gekomen, weten we niet precies. Wat we wel weten is dat het meestal door kooplieden over de Rijn naar onze contreien werd vervoerd.