Wijn en erotiek

Op dit blauw geglazuurde, zeldzame wijnschaaltje uit 1375 v.Chr. (eerste afbeelding) is een erotisch tafereel te zien. Een luitspeelster zit op een kussen in een prieel van wijnranken. Ze draagt een smal, met kralen bestikt gordeltje en is uitbundig getooid met kralensnoeren, oorringen en een weelderige pruik. Opvallend is de tatoeage op haar rechterdij met een afbeelding van het dwerggodje Bes. Dit godje heeft behalve muziek en dans ook erotiek en seksualiteit onder zijn hoede. Het onafscheidelijke gezelschapsdier van Bes, een aapje, is bezig het meisje van haar gordeltje te ontdoen.

Faience schaaltjes met zwarte verftekeningen

Uit het Nieuwe Rijk (1539-1077 v.Chr.) zijn verscheidene van dit soort schaaltjes bewaard gebleven. Door hun materiaal, faience, oftewel geglazuurd aardewerk, en door hun zwarte decoraties op de binnenkant vormen ze een aparte, opvallende categorie bij al het vaatwerk dat in Egyptische nederzettingen en graven is gevonden. De met zwarte mangaanverf gemaakte tekeningen laten uiteenlopende onderwerpen zien die te maken hebben met het dagelijks leven en de natuur.

Wijnschaaltje

Op de afbeelding van dit hard gebakken schaaltje (14 centimeter diameter) zien we de luit van het meisje uitlopen in een eendenkopje. Het kommetje is een typisch wijnschaaltje, goed geconserveerd, dus misschien nooit gebruikt. Het kan een bijgift zijn geweest voor een grafinventaris. Het uitgerekte bovenlichaam van het meisje en het rimpeltje onder haar navel duiden erop dat het voorwerp afkomstig is uit de regeringsperiode van farao Amenhotep III.

Noen-schaal

Een ander kommetjestype uit deze periode is de Noen-schaal (tweede afbeelding). Die wordt zo genoemd omdat de symboliek van de decoraties te maken heeft met het oerwater (Noen) waaruit de wereld volgens de Egyptenaren is ontstaan. Zoals de zon steeds opkomt en ondergaat, zo zal ook de mens zich steeds vernieuwen. De overledene zal uit zijn doodsslaap worden gewekt en deel gaan uitmaken van de eeuwige kringloop van leven en sterven. De Noen-schaaltjes, waarvan hier een voorbeeld (1375 v.Chr., 10,3 centimeter diameter), zijn gemaakt van blauwe faience en versierd met zwart geschilderde vissen en een opengaande lotusbloem, symbool van het zich steeds vernieuwende leven. Op de binnenkant van dit schaaltje zien we onder andere twee vissen en een vijver afgebeeld.

De voorwerpen | Relevante voorwerpen