Danseres
Het hier weergegeven beeldje van een danseres is afkomstig uit de omgeving van de Toscaanse stad Cortona. Het is gedateerd in de 1ste eeuw na Chr. We kijken naar het moment waarop de danseres met een snelle beweging een pas naar voren doet op de punten van haar voeten, misschien als aanzet voor een pirouette.
Kleding
Haar kleding, een korte tunica met daaroverheen een manteltje van dunne stof, zit strak op het lijf waardoor haar lichaamsvormen duidelijk te zien zijn. Zij draagt halfhoge rijglaarsjes die zijn dichtgebonden met een riempje om de kuiten. Onder het riempje is een lap stof gedrapeerd die langs de kuiten omlaag hangt. Tijdens de dans moet dit een speciaal effect hebben gesorteerd.
Patina en zilver
Het beeldje is bedekt met een diepgroene patina. Het lichaam is hol gegoten. Het hoofd en de armen zijn verloren gegaan; ze waren met doken (pennen) aan de romp bevestigd. De benen zijn apart gegoten en later aan de romp gezet. De zomen van de tunica en het manteltje zijn ingelegd met drie banden van zilver. De rijglaarsjes waren versierd met zestien zilveren knoppen, waarvan er vijf bewaard zijn gebleven.
Laren
Zowel de kleding als de danshouding doet sterk denken aan beeldjes van de Laren, huisgoden van de Romeinen, waarvan de oorsprong teruggaat tot diep in de prehistorie van Italië. Op de andere afbeelding zien we daarvan drie exemplaren. In eerste instantie stonden de Laren als ruwhouten beeldjes opgesteld in een lararium, een soort huisaltaar. Ze personifieerden de geesten van de voorouders. Later werden ze voorgesteld als dansende jongelingen met een korte tunica en een opwaaiende mantel. Als attributen droegen de Laren een rhyton (schenkhoorn) en een patera (offerschaaltje). Een ander type, een niet dansende Lar, droeg een hoorn des overvloeds. We zien dat op de tweede afbeelding terug.
Van huis- tot beschermgod
Gaandeweg ontwikkelden de Laren zich van huisgod tot beschermgod. Ze werden beschermers van kruispunten genoemd, van woonwijken, wegen, zeereizen en militaire ondernemingen. Onder keizer Augustus (27 v. Chr.-14 na Chr.) werd de cultus van de Laren van hogerhand gestimuleerd en verbonden met de verering van de keizer: in elke wijk werd een beeldje opgesteld van de genius Augusti, beschermgeest van de keizer.
Danseres
Ondanks de gelijkenis in danshouding tussen de Laren en het beeldje uit Cortona kan het laatste geen Lar zijn. De lichaamsvormen van de danseres zijn uitgesproken vrouwelijk, terwijl Laren worden weergegeven als jongemannen. Toch behoren de beeldjes tot dezelfde rituele wereld uit de 1ste eeuw. Dat werd nog eens bevestigd tijdens opgravingen in Arezzo, niet ver van Cortona, waar in restanten van een woonhuis een lararium werd aangetroffen met te midden van andere voorwerpen zowel twee danseressen als een Lar.
