Keizer Pertinax
Het hier afgebeelde marmeren hoofd is lange tijd beschouwd als een portret van de Romeinse keizer Pertinax, die in 193 na Chr. slechts drie maanden regeerde. Ondanks de gelijkenis met beelden en munten van Pertinax staat het inmiddels vast dat het geen portret van de keizer is, maar van een privépersoon. In de Romeinse tijd kwam het vaker voor dat burgers zich op dezelfde manier lieten portretteren als de keizer.
Portretkop
Op de kop zien we dat het korte krulhaar vanaf de kruin tot over de slapen is gekamd, geheel in lijn met de mode van omstreeks 200 na Chr. De neus is grotendeels afgebroken en op een aantal plaatsen is de kop beschadigd. De ronde vorm van de hals duidt erop dat de kop bestemd was om in een standbeeld te worden geplaatst. De portretkop is gevonden in de antieke stad Thysdrus, het huidige El Djem in Tunesië. In 1822 werd het voorwerp aangekocht door kolonel Jean-Emile Humbert in opdracht van het Rijksmuseum van Oudheden.
Keizer Pertinax
Publius Helvius Pertinax werd op 1 augustus 126 na Chr. geboren in Noord-Italië als zoon van een vrijgelaten slaaf. Hij was een succesvol militair en bekleedde verschillende politieke en militaire functies. Hij bracht het onder andere tot consul en prefect van Rome. In 188/189 na Chr. was hij proconsul (stadhouder) van de provincie Africa. Dit zou kunnen verklaren waarom juist in Tunesië iemand zich heeft laten afbeelden als keizer Pertinax.
Vermoord
Hoewel de keizer allerlei goede werken verrichtte en populair was bij het volk, was de praetoriaanse garde (keizerlijke lijfwacht), die hem eerder tot keizer had uitgeroepen, ontevreden over zijn optreden en vermoordde hem.
