Geïriseerd glas
Veel glas is aangetast door een verblijf in de aarde. Het glasoppervlak is gaan verweren en verkleuren door een chemische reactie met stoffen in de grond. Soms kan je op een schilferend verweringslaagje alle kleuren van de regenboog zien. We noemen dit verschijnsel irisering. Zo ontstaat geïriseerd glas, wat de kunstenaar niet heeft bedoeld, noch voorzien. Onder verzamelaars is de regenboogiris overigens zeer populair.
Bord
Enkele fraaie voorbeelden van geïriseerd glas zijn het hier afgebeelde bord, het parfum- of balsemflesje en de vierkante fles. Al deze voorwerpen zijn afkomstig uit de kunsthandel. De herkomst is niet bekend. Oorspronkelijk waren deze stukken groenblauw van kleur, de kleur die glas van nature heeft. Het bord is van een type dat voorkomt in de 1ste en 2de eeuw na Chr. Het is geen eetbord, maar een attribuut om eten op te serveren, zoals in de Romeinse tijd gebruikelijk was. Platte borden als dit exemplaar zullen vooral hebben gediend voor het serveren van vlees- en visgerechten. De Romeinen noemden zo’n bord een catinus.
Flesjes
Over de functie van de flesjes bestaat weinig twijfel. Er zijn resten van de oorspronkelijke inhoud in teruggevonden die een olieachtige samenstelling hadden. Vandaar dat er wordt gedacht aan parfumolie, zoals rozenolie, en/of een zalfachtig smeerseltje. Het zijn dus parfum- of balsemflesjes. In de negentiende eeuw werden ze ‘traanflesjes’ genoemd. Verondersteld werd dat ze hadden gediend om tijdens de begrafenis de tranen van treurende familieleden op te vangen en vervolgens waren meegegeven aan de overledene.
Vierkant voor vervoer
Flessen in allerlei soorten en maten waren in de Romeinse tijd een algemeen gebruiksartikel. De vierkante flessen zien we voor het eerst omstreeks het midden van de eerste eeuw. Ze werden gebruikt om vloeistoffen te vervoeren. Door hun vorm waren ze zeer geschikt voor het vervoer in vierkante kratten of kisten. Bij opgravingen in Pompeii zijn twee houten kisten vol met vierkante flessen aangetroffen die nog intact waren. Bij opgravingen van Romeinse nederzettingen worden nog geregeld scherven van flessen gevonden. Flessen werden, waarschijnlijk gevuld met drank, meegegeven aan overledenen voor hun reis naar de onderwereld.
